zaterdag 30 juli 2016

Schrijfwijze: seksueel of seksuele? Teruggeeft of terug geeft?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: seksueel of seksuele? Teruggeeft of terug geeft?

In het weekblad Panorama werd geschreven over een nieuwe seksueel moraal. Het synoniem voor moraal in deze betekenis is instelling. Het gaat er dus om welke instelling iemand ten aanzien van seks heeft. Of anders: zijn seksuele instelling of seksuele moraal.


Teruggeeft of terug geeft?

In het speciale uitgave magazine Fernando lazen we dat een ambassadeur graag iets terug geeft. Wanneer men echter een werkwoord als samenstelling in de bedrijvende vorm schrijft (teruggeven), dan kan men dat ook in bepaalde vervoegingen doen in dit geval zou teruggeeft de juiste vorm zijn.


woensdag 27 juli 2016

Schrijfwijze: die of dat? Video content of videocontent?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: die of dat? Video content of videocontent?

Op een trendwatchersblog schreef de trendwatcher in kwestie dat content dat houdt snijdt belangrijk is. Content is het Engelse woord voor inhoud. Dat betekent dus ook dat we het aanwijzend voornaamwoord dat bij het Nederlandse woord hoort gebruiken. Het is daarom dus content die.


Video content of videocontent?

Door de opkomst van Engelse woorden zien we ook de Engelse schrijfwijze steeds vaker overgenomen worden. Toch is videocontent in het Nederlands één woord. Zeker omdat er geen klankwijziging plaatsvindt in de samenstelling. Als ezelsbruggetje kan je een ander woord gebruiken dat is samengesteld met behulp van één van de woorden. Denk bijvoorbeeld in dit geval aan videoboodschap.

zaterdag 23 juli 2016

Schrijfwijze: om of voor? Afvallen of af vallen?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: om of voor? Afvallen of af vallen?

In Nieuwe Revu lazen we dat niemand ergens een stuiver om gaf. Hier worden de twee verschillende betekenissen van geven door elkaar gebruikt. Wanneer je iets aanbiedt, bijvoorbeeld een stuiver, als ruilmiddelen, dan geef je het ervoor. Wanneer je op iemand gesteld bent, dan geef je om.



Afvallen of af vallen?

In Panorama lazen we dat iemand van een fiets zou afvallen. Dit kan, maar alleen wanneer het gaat om het verliezen van lichaamsgewicht door de vele lichaamsbeweging. Wanneer hij de de fiets vallend verlaat dan zou hij van zijn fiets af vallen.





donderdag 21 juli 2016

Schrijfwijze: beantwoord of beantwoordt? Ge-outsourced of geoutsourcet?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: beantwoord of beantwoordt? ge-outsourced of geoutsourcet?

Op een blog van een tekstschrijver die gespecialiseerd is in bloggen zagen we je... beantwoord. Uiteraard is dit tweede persoon enkelvoud en hoort men dus beantwoordt te schrijven.


Ge-outsourced of geoutsourcet?

Een auteur op een marketingblog wilde het werkwoord outsouren vervoegen. Dit is niet gemakkelijk, maar wel steeds vaker nodig. De juiste schrijfwijze heeft geen koppelteken, er is immers geen klinkerbotsing tussen de e en de o. Daarnaast is de sisklank van de -c (de stam van outsourc) reden om 't kofschip toe te passen. Dat betekent dus een t op het eind. Vergelijk dit met bijvoorbeeld het werkwoord linedancen.

maandag 18 juli 2016

Schrijfwijze: er of daar? Opstaat of op staat?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: er of daar? Opstaat of op staat?

In Elsevier Juist vonden we een typisch geval van dubbelop. Er is een synoniem voor daar. In deze zin staat daarom eigenlijk: Inmiddels zijn daar daar vijfduizend leden!


Opstaat of op staat?

Het verschil tussen opstaan en op staan is meer dan alleen een spatie. Opstaan betekent namelijk uit bed komen. In Panorama bedoelde men echter dat 210 op een bord (of poster, of iets anders) geschreven dan wel gedrukt stond.


zaterdag 16 juli 2016

Schrijfwijze: uitrijden of uit rijden? Te of de?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: uitrijden of uit rijden? Te of de?

Zo nu en dan maken we op het Schrijfwijzeblog ook ruimte voor woorden die wel juist geschreven zijn. Uit Elsvier Juist komt dit voorbeeld uit een autorecensie. Wanneer je een stukje gaat rijden met een auto ga je inderdaad uit rijden. Wanneer je een straat, garage of gemeente verlaat dan zal je hem uitrijden. Overigens kan uitrijden ook op het verspreiden van iets gaan, bijvoorbeeld mest.



Te of de?

In het weekblad Panorama vroeg de journalist af wat de denken van een conversatie... Hij bedoelde hier uiteraard wat te denken...


donderdag 14 juli 2016

Schrijfwijze: ondanks dat of desondanks? Ondanks dat of hoewel?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: ondanks dat of desondanks? Ondanks dat of hoewel?

Het gebruik van ondanks dat is (hoewel het niet fout is) misschien wel het allerlelijkste wat het Nederlands te bieden heeft. Indirecter schrijven is bijna niet mogelijk. In het weekblad Panorama stonden twee voorbeelden.

In het eerste voorbeeld zien we dat iemand diepongelukkig is. Desondanks heeft ze zo nu en dan... In dit voorbeeld kunnen drie woorden door één woord worden vervangen.


Ondanks dat of hoewel?

In het tweede voorbeeld lezen we over iemand die op pad is met de Mobiele Eenheid. Hoewel eerdere uit de hand gelopen... In dit voorbeeld kunnen de zinnen korter en drie woorden door één woord worden vervangen.


dinsdag 12 juli 2016

Schrijfwijze: inrijden of in rijden? Blackberry's of Blackberrys?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: inrijden of in rijden? Blackberry's of blackberrys?

In het weekblad Panorama was te lezen dat auto's Nieuw-West inrijden. Hiermee werd bedoeld dat zij ergens anders vandaan kwamen en nu Nieuw-West betraden. Wanneer men inrijden als samenstelling schrijft dan hebben we het over het beginnen met gebruiken van de auto zodat hij zich 'vormt' naar de wensen van de gebruiker. Zoal je ook schoenen inloopt. Juist was hier 'Nieuw-West in rijden...'.


Blackberry's of Blackberrys

In hetzelfde artikel in Panorama zagen we het meervoud van Blackberry geschreven als Blackberrys. Dit is een moeilijke kwestie. Normaal gesproken wordt de apostrof gebruikt wanneer de klank verandert als de -s aan het woord vast geschreven zou worden. In het geval van de Griekse y kiezen we in het Nederlands echter vrijwel altijd wel voor de apostrof (denk aan lolly's) behalve wanneer bij woorden die eindigen op -ay of -ey (denk aan medleys). Juist is hier dus Blackberry's.


vrijdag 8 juli 2016

Schrijfwijze: SEO-optimalisatie of SEO? Komma erbinnen of erbuiten?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: SEO-optimalisatie of SEO? Komma erbinnen of erbuiten?

Op een freelancersplatform was een opdrachtgever op zoek naar iemand met kennis van SEO-optimalisatie. De O in SEO staat echter voor Optimalisation (optimalisatie). Dit is dus dubbelop.

Komma erbinnen of erbuiten?

In de Nederlandse vertaling van het boek Pulp van Charles Bukowski zien we in dialogen de komma altijd binnen de aanhalingstekens staan. Dit is alleen juist wanneer de zin na de onderbreking (zei ik) verder gaat, zoals in de tweede zin het geval is. Is de quote echter afgelopen (na vindt) dan zetten we de komma erbuiten. De eerste zin is dus niet juist.



dinsdag 5 juli 2016

Schrijfwijze: stijgen of stijgt? Bekendste of bekendsten?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: stijgen of stijgt? Bekendste of bekendsten?

Op de website van Bright lazen we een klassieke enkelvoud/meervoudfout. Wat wil namelijk het geval, de views stijgen. De auteur schrijft echter niet over de views maar over het aantal views. Hier zit ook de fout. Wanneer we over een aantal spreken is zowel meervoud als enkelvoud mogelijk. Wanneer we over het aantal (de aantal is per definitie fout, ongeacht of het meervoud of enkelvoud is), dan past alleen de enkelvoudsvorm. ...stijgt het aantal views... is hier de juist zin.

Bekendste of bekendsten

Op de website van Metro Nieuws werd geschreven over bijnamen. Hoewel de bijnamen naar personen verwijzen zijn de bijnamen op zichzelf geen personen. El Salvador en De Kromme zijn dus de bekendste bijnamen. Van het Nederlands elftal van 1974 zijn El Salvador (Johan Cruijff) en De Kromme (Willem van Hanegem) de bekendsten.


zaterdag 2 juli 2016

Schrijfwijze: wil of wilde? Zo veel of zoveel?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: wil of wilde? Zo veel of zoveel?

In het boek Terug naar Hilversum van Kees Jansma lazen we een actieve werkwoordsvorm in een zin die in de verleden tijd staat. De trainer van AZ wilde een jaar eerder opstappen. Wil geeft hier aan dat het opstappen nog moet gebeuren of op dit moment gebeurt. Door te schrijven dat dit in een vorig seizoen was wordt dit echter al tegengesproken.

Zo veel of zoveel?

In Elsevier Juist stond te lezen dat iemand zo veel mogelijk uit wil vissen. De vraag die vaak gesteld wordt is waarom zoveel in dergelijke gevallen niet aan elkaar wordt geschreven. Hoewel bij vrijwel alle woorden in de Nederlandse taal de samenstelling, waar mogelijk, de voorkeur geniet bove het los van elkaar schrijven is dit bij zo veel of zoveel niet het geval. Beide schrijfwijzen zijn goed.