Schrijfwijze: op zoek of opzoek? In welke volgorde?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: op zoek of opzoek? In welke volgorde?

Op zoek blijft een klassieker onder de verkeerd geschreven woorden. Dit is deels te verklaren doordat opzoek in spellingcheckers niet als fout wordt weergegeven. Opzoek is immers de werkwoordsvorm van opzoeken. Zoek je echter ergens naar, dan ben je op zoek. In dit voorbeeld was een journalist van AD op zoek naar mensen die leuke ervaringen met de Top 2000 hadden en die wilden delen.

In welke volgorde?

Niet alleen verkeerd spatiegebruik, een d of t of simpelweg verkeerd spellen kan tot problemen leiden. Ook de woordvolgorde kan verkeerd uitpakken. In dit voorbeeld werd de kinderarbeid in fabrieken voor kinderen tot twaalf jaar afgeschaft. Bedoeld wordt natuurlijk dat kinderarbeid voor kinderen tot twaalf jaar in fabrieken werd afgeschaft. Het was immers geen fabriek voor kinderen tot twaalf jaar, het was een fabriek waar kinderen jonger dan twaalf jaar werden ingezet.

Schrijfwijze: andere of anderen? Baan of beroep?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: andere of anderen? Baan of beroep?

Zeg je onder andere of onder anderen? Dit hangt ervan af waar het naar verwijst. Gaat het om mensen, zoals in het onderstaande voorbeeld? Dan is het onder anderen. Gaat het om dingen, dan zeg of schrijf je onder andere. In dit voorbeeld is het dus correct gebruikt.

Baan of beroep?

Soms lijkt iets niet te kloppen wanneer je het leest. Zo spreek je vaak over werk uitoefenen of een beroep uitoefenen. Een baan uitoefenen lijkt dan verkeerd. Een baan is echter net zo goed een synoniem voor werk of beroep. Uitoefenen slaat op de bezigheden uitvoeren. Daarom kan je ook een baan uitoefenen en is dit voorbeeld gewoon goed.

Schrijfwijze: achter elkaar of achterelkaar? Bestaan of bestaat?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: achter elkaar of achterelkaar? Bestaan of bestaat?

Overbodig spatiegebruik blijft een veelgemaakte fout in de Nederlandse taal. Dit komt vooral voor bij woorden die ook los van elkaar kunnen staan. Achterelkaar is daar een voorbeeld van. Betekent dit aaneengesloten, of onmiddellijk? Dan moet het aan elkaar. Betekent dat het één na het ander komt, zoals in dit voorbeeld, dan moet het los. Je doet de ene herhaling na de andere. In dit geval is het dus goed geschreven.

Bestaan of bestaat?

In dit voorbeeld valt de leden van de dienst bestaan uit Special Agents. Het is echter zo dat de leden de Special Agents zijn en de dienst zelf uit deze leden bestaat. Goed zou zijn : De dienst bestaat uit Special Agents die...

Schrijfwijze: beide of beiden? Er of eraf?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: beide of beiden? Er of eraf?

Het verschil tussen beide en beiden is voor bijna niemand duidelijk. Deze is dan ook behoorlijk lastig. Beiden is eigenlijk uitsluitend gereserveerd voor wanneer het naar personen verwijst. Dat wordt natuurlijk lastig wanneer naar een ding (de krant) en een persoon (Romano) wordt verwezen. In dat geval is het beter om beide of beiden helemaal niet te gebruiken en daarvoor in de plaats allebei te gebruiken.

Er of eraf?

Het gebruik van er is alleen nuttig wanneer het een functie heeft in een zin. In dit voorbeeld is dat niet het geval. Eigenlijk staat hier: Twee uur van muziekstad Nashville wordt twee uur van muziekstad Nashville toevallig gewerkt aan zo'n project. Dat betekent dus dat er eraf kan in deze zin, zonder dat deze daardoor zijn betekenis kwijtraakt.

Schrijfwijze: gegroeid of gegroeit? Opengegaan of open gegaan?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: gegroeid of gegroeit? Opengegaan of open gegaan?

Het voltooid deelwoord herkennen blijft voor veel mensen lastig. De i zit toch in 't Kofschip? Toch is het gemakkelijk te achterhalen waarom hier een d op het einde komt. Het is immers ook groeide. In deze zin is het dus ook ...nog harder gegroeid.

Opengegaan of open gegaan?

Een ander probleem met voltooid deelwoorden is het herkennen van onnodig spatiegebruik. Dit is bijvoorbeeld bij opengegaan het geval. Iets gaat open, maar opengaan is één woord. Het voltooid deelwoord opengegaan mag dus ook gewoon aan elkaar worden geschreven.