Schrijfwijze: te goed of tegoed? Rede of reden?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: te goed of tegoed? Rede of reden?

Wanneer je nog iets van iemand krijgt, bijvoorbeeld wanneer iemand een schuld bij jou heeft opgebouwd, dan heb je iets van hem tegoed. In het onderstaande voorbeeld, uit een boek over voormailig bvd'er Paul H. staat echter een spatie tussen te en goed. Hoewel dit fout lijkt, men lijkt te impliceren dat dit beter dan goed is, wordt dit toch goedgekeurd in de Nederlandse taal. Om fouten te voorkomen is het echter aan te raden één schrijfwijze te hanteren. De meest gangbare, de wijze zonder spatie (tegoed) geniet dan altijd de voorkeur.

Rede of reden?

Een veel gemaakte fout is het verwarrend gebruik van rede en reden. Vaak wordt bedoeld op 'het waarom van een daad' oftewel de reden, met een n op het eind. In het onderstaand voorbeeld, uit een artikel op AD.nl over een rechtzaak, staat een foutieve wijze.

Wanneer men het heeft over een rede, dus zonder n op het eind, dan heeft men het over een toespraak.

Schrijfwijze: Ajacied of Ajaxied? Belanden of belandden?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: Ajacied of Ajaxied? Belanden of belandden?

Zelfs ervaren schrijvers en hun redacteuren kunnen zo nu en dan in de knoop raken als het gaat om de juiste schrijfwijze van woorden. Zo vielen bij het lezen van een boek over misdaad in Nederland twee dingen op. Ten eerste rees de vraag of Ajacied hetzelfde is Ajaxied. Mogen deze beide vormen gebruikt worden, of is er maar één juiste?

Juist omdat hier een x in het woord werd gebruikt viel hij direct op. Dit komt omdat de juiste schrijfwijze Ajacied is. Latijnse namen en naamwoorden die eindigen op een x veranderen in een c bij vervoeging. Dit geldt ook voor sportploegen genoemd naar deze figuren, de spelers en andere betrokkenen van deze ploegen worden immers altijd aangeduid met -ied, bijvoorbeeld Ajacied of Heraclied,

Belanden of belandden

Een woord hoeft niet altijd verkeerd gespeld te zijn om toch onjuist te zijn. Zo viel in hetzelfde boek de schrijfwijze belandden op. 

Om een duidelijker beeld te geven zijn de werkwoorden in een aantal opeenvolgende zinnen omcirkeld, waarbij belandden in het rood is gemarkeerd. Zoals te zien zijn alle zinnen in onvoltooid tegenwoordige tijd (ott) geschreven. Behalve de tussenzin die in onvoltooid verleden tijd (ovt) is geschreven. In dit geval had hier de verdachten (zij) belanden moeten staan.