maandag 12 oktober 2015

Schrijfwijze: Haarlem's of Haarlems? Sportster of sport-ster?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: Haarlems of Haarlem's? Sportster of sport-ster?

In een artikel op decorrespondent.nl over de het verleden en de toekomst van de Europese Unie stond Haarlem's Dagblad geschreven. Deze (verkeerde) bezitsvorm staat ook wekelijks in het blad Panorama in de rubriek Wouter's onderwereld.


De s die aan het woord wordt toegevoegd duidt op een bezit. Haarlem zijn dagblad, Wouter zijn onderwereld. Voor het toevoegen van deze s geldt hetzelfde als bij meervoudsvormen. Als de klank van de klinker er niet door veranderd kan de s eraan vast, verandert het de klank, dan moet voor de apostrof gekozen worden. In het geval van medeklinkers of klinkers met een accent wordt geen gebruik gemaakt van een apostrof. In dit geval dus Haarlems Dagblad (ook nog eens een eigen naam) en Wouters onderwereld.

Sportster of sport-ster?

Zo nu en dan kom je een woord tegen dat gespeld is op een wijze waarover je je twijfels kunt hebben. Soms blijken die twijfels ongegrond. Een voorbeeld hiervan is het koppelteken in het woord sport-ster dat in één van de verhalen in het boek Verhaal halen van Mart Smeets te lezen valt.
Wat wil het geval? Zowel de schrijfwijze sportster als de schrijfwijze sport-ster kan goed zijn. Dit is afhankelijk van de persoon waarop geduid wordt. Gaat het om een vrouw die sport beoefent dan spreken we van een sportster. Gaat het echter om iemand die een ster is in zijn vak, zoals in dit geval basketballer Michael Jordan, dan spreken we van een sport-ster. Dit om te voorkomen dat er twijfel bestaat of het over geslacht of over status gaat.