Schrijfwijze: teleurgesteld met of teleurgesteld in? Einde of slot?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: teleurgesteld met of teleurgesteld in? Einde of slot?

Wanneer je teleurgesteld bent, dan kan je teleurgesteld zijn door iemand, je kan teleurgesteld zijn over een uitkomst, maar je kan ook teleurgesteld zijn in iets. Teleurgesteld met is altijd fout.

Einde of slot?

Met deze post komt er na ruim tien jaar een einde aan Schrijfwijze. Ik heb het met veel plezier gedaan en er zelf ook veel van geleerd. En jullie hopelijk ook, want jullie zijn op het moment van schrijven bijna een half miljoen keer komen kijken in die tien jaar.

 Er zijn echter zoveel schrijfhulpmiddelen op de markt dat het eigenlijk overbodig is geworden om op zoek te gaan naar woorden. Ik richt mijn energie daarom op andere projecten die hopelijk net zo succesvol worden.

Schrijfwijze: verzekert of verzekerd? Saoediërs of Saoedisch?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: verzekert of verzekerd?

Het voltooid deelwoord is al vele malen besproken op schrijfwijze. Je bent verzekerd, met een d dus. Is het nu, dan is het tegenwoordige tijd en dus met een t van tegenwoordig. Is het al geweest of gedaan, dan is het met een d.

Saoediërs of Saoedisch?

In dit voorbeeld gaat het over een mogelijke transfer van een voetballer. Er waren verschillende clubs geïnteresseerd, maar alleen een Saoedische club was echt concreet. In plaats van Saoediërs wordt in spreektaal vaak de Saoedi's gezegd. Dit herkende de spellingchecker waarschijnlijk niet, maar Saoedisch wel. Waarna de journalist dat dan maar koos. Het gaat echter om Saoediërs.

Schrijfwijze: wacht of wachten? Soort of type?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: wacht of wachten? Soort of type?

Duels is meervoud. De duels tegen Jong Sparta wachten dus. Dit is spreektaal en gaat onnodig vaak fout.

Soort of type?

Soort en type zijn in alledaags gebruik synoniemen voor elkaar. Ook al zijn er wel kleine verschillen, soort is eigenlijk breder en type is specifiek. Je houdt dus niet van dat soort type spelers. Je houdt van dat soort spelers of dat type spelers

Schrijfwijze: meer uur of meer uren? Terecht komt of terechtkomt?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: meer uur of meer uren? Terecht komt of terechtkomt? 

Een uur heeft altijd zestig minuten. Meer uur zal nooit mogelijk zijn. Minder uur trouwens ook niet. Wil je meer uren (bijvoorbeeld werken), dan kan dat wel.

Terecht komt of terechtkomt?

Wanneer het woord terechtkomt in een bijzin staat, dan schrijf je het aan elkaar. Wanneer je in situaties terechtkomt bijvoorbeeld. Is het de hoofdzin, dan wordt het zoiets als: Hij komt terecht in situaties.

Schrijfwijze: caffeïne of cafeïne? Groter als of groter dan?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: caffeïne of cafeïne? Groter als of groter dan?

Op een website over sportvoedingssupplementen lees je dat aan één van de producten caffeïne is toegevoegd. Omdat het meerdere keren achter elkaar zo geschreven staat, is dit bewust gedaan. Dat neemt niet weg dat het verkeerd is. Eén f is voldoende, zeker ook vanwege het accent op de ï. 

Groter als of groter dan?

Eén van de bekendste taalfouten in de Nederlandse taal is die van de vergrotende trap. Wanneer iets gelijk is aan het ander, dan gebruik je als. Het is dus even groot als. Is het groter? Dan gebruik je groter dan. In dit voorbeeld is het dus verkeerd.

Schrijfwijze: freelance freelancer? Eén of twee doden?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: freelance freelancer? Eén of twee doden?

In dit voorbeeld zien we hoe slordigheid voor fouten kan zorgen. De persoon die geïnterviewd wordt heeft twee freelancebanen. De ene baan is als communicatiemedewerker (of misschien communicatieadviseur), de andere als coach. De juiste volgorde zou bijvoorbeeld kunnen zijn: freelance coach en communicatiefreelancer, of, comunnicatiefreelancer en freelance coach.

Eén of twee doden?

Wie deze kop leest denkt dat er twee doden zijn gevallen, namelijk de oud-minister en de vader van de prinses. De vader van de prinses is echter de vader van de prinses. In de juiste volgorde zou er staan: Oud-minister en vader van prinses Marilène Hans van den Broek overleden.

Schrijfwijze: opna of op na? Scrollt of scrolt?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: opna of op na? Scrollt of scrolt?

Het vreemde aan op na houden is dat het woord er een grote rol speelt. Wanneer we het hebben over eropna houden, dan is dit goed. We kennen het woord nahouden immers niet. Overigens is erop na houden ook goed. Valt er eraf? Dan gaan op en na uit elkaar ...ouderwetse methodes op na houden... is dus goed.

Scrollt of scrolt?

Het is ook goed om zo nu en dan een goed voorbeeld te nemen. Doordat we gewend zijn aan het Engelse woord scroll, lijkt scrollt de juiste werkwoordvervoeging. Omdat het werkwoord echter vernederlandst is, werken we bij scrollen niet met de stam scroll, maar scrol. Je scrolt is daarom dus juist.

Schrijfwijze: freelance wereld of freelancewereld? Ooit of na de Tweede Wereldoorlog?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: freelance wereld of freelancewereld? Ooit of na de Tweede Wereldoorlog?

Onjuist spatiegebruik is één van de fouten die het meest voorkomt in de Nederlandse taal. Een spatie kan dan ook een groot verschil maken in wat er staat. Is het een freelance wereld, of ben je actief in de freelancewereld? Omdat er gesproken wordt over een bemiddelingsplatform (voor freelancers), betreft het het laatste. De spatie mag dus achterwege worden gelaten.

Ooit of na de Tweede Wereldoorlog?

We hebben nu aandacht voor een ander soort fout dan gebruikelijk op Schrijfwijze. In het eerste deel van de zin staat dat er gekeken wordt naar de periode na de Tweede Wereldoorlog. Om vervolgens in het tweede deel te stellen dat het de kleinste overwinning ooit is. Welke is het nu: ooit of de periode na de Tweede Wereldoorlog?

Schrijfwijze: gestresst of gestrest? Daartussendoor of daar tussendoor?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: gestresst of gestrest? Daartussendoor of daar tussendoor?

Woorden die uit een andere taal zijn geadopteerd zorgen vrijwel altijd voor problemen bij de vervoegingen. Stress als werkwoord gebruiken betekent dat je uitgaat van de stam stress, met één s dus. Het voltooid deelwoord is daarom dus ook gestrest. 

Daartussendoor of daar tussendoor?

Daartussendoor als één woord schrijven ziet er misschien wat raar uit. Ook kan het lastig zijn voor mensen die wat meer moeite hebben met lezen om zulke lange woorden te verwerken. Toch is het wel juist. Daar tussendoor met een spatie ertussen is overigens niet fout. Aan elkaar schrijven wat aan elkaar kan heeft wel de voorkeur,

Schrijfwijze: aantal komen of komt? Functioneerde of functioneerden we?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: aantal komen of komt? Functioneerde of functioneerden we?

Vandaag twee voorbeelden van enkelvoud- en meervoudvormen die fout gaan. In het eerste geval de meervoudvorm komen. Vaak wordt dit zo geschreven omdat gedacht wordt dat naar het meervoud rode wijnen wordt verwezen. Het is echter zo dat het hier gaat om een aantal wat een enkelvoudvorm is. Juist is dus: een aantal uitstekende rode wijnen vandaan komt.

Functioneerde of functioneerden we?

In dit voorbeeld is het precies andersom. Functioneerde hoort niet bij gezin, maar bij we. Gezin is enkelvoud, maar we is meervoud. Juist zou dus zijn: als gezin functioneerden we.

Schrijfwijze: opkomt dagen of komt opdagen? Zoveel of meer?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: opkomt dagen of komt opdagen? Zoveel of meer?

Opkomen is een bestaand woord, zoals ook opdagen dat is. Dat bij samenstellingen daarom wel eens fouten worden gemaakt is niet zo vreemd. Omdat op in dit geval bij dagen hoort, moet hier eigenlijk komt opdagen staan. Natuurlijk kan je de samenstelling opdagen ook uit elkaar halen. Dit zorgt echter niet voor de samenstelling opkomen. Het wordt dan: op komt dagen.

Zoveel of meer?

Je gebruikt als wanneer iets gelijk is aan elkaar. Je gebruikt dan wanneer er een verschil is, dus meer of minder. Wanneer twee keer zoveel gebruikt, dan lijkt zoveel te zeggen dat het gelijk is. Het is echter het dubbele, namelijk twee keer zoveel. Dat is dus veel meer. Om verwarring te voorkomen is dit dus ook beter: twee keer meer volgers op X dan... Zo weet je zeker dat je goed zit. Natuurlijk kan twee keer zoveel volgers als, ook worden gebruikt.

Schrijfwijze: opzoek of op zoek? Oekraïens of Oekraiens?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: verandert of veranderd? Feyenoord of de competitie?

Het verschil tussen opzoek, van iets opzoeken, en op zoek, van op zoek zijn naar iets, is lastig te onderscheiden. In dit geval is de UEFA op zoek naar iets, namelijk een andere speelstad. Op zoek met een spatie is dus de juiste vorm.

Oekraïens of Oekraiens?

In dit voorbeeld is een woord vergeten, na internationaal. Dit is echter een onzorgvuldigheid en niet de 'fout' die we bespreken. We schrijven Oekraïens met een accent op de ï. Dat doen we om aan te geven dat de bij de uitspraak van het woord niet de a en de i, maar de i en de e bij elkaar horen. Oekraïens is dus juist.

Schrijfwijze: lijden of leiden? In of op?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: lijden of leiden? In of op?

Het verschil tussen lijden en leiden is voor velen onduidelijk. Zoals ook te zien is in dit voorbeeld. Lijden betekent ondervinden. Je hebt er last van, zoals in dit geval de nekklachten. Daarom is het ook niet vreemd dat in dit voorbeeld deze fout gemaakt wordt. Wat echter bedoeld wordt, is dat van het één het ander komt. Er ontstaat te veel spanning in de monnikskapspier en dit leidt tot nekklachten. Leiden is hier dus de juiste vorm.

In of op?

De Bahama's vormen een eilandengroep voor de kuststroken van Miami en Cuba. Daarom zou je geneigd zijn dat je op de Bahama's woont. De Bahama's is echter ook de naam van het land. Zoals in dit voorbeeld is geschreven op het eiland... in de Bahama's is dus juist. Wel is natuurlijk de veramerikanisering van Bahamas, zonder apostrof, fout in het Nederlands.

Schrijfwijze: die of dat dieet? Tournee of toernee?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: die of dat dieet? Tournee of toernee?

Als het gaat om betrekkelijk voornaamwoorden zoals die en dat, is het altijd belangrijk om goed te bekijken op welk woord ze betrekking hebben. In dit geval heeft die betrekking op een vrij extreem dieet. Zet je ze achter elkaar, dan ontdek je dat je schrijft: een vrij extreem dieet dat iedereen eenvoudig... Wanneer je het als betrekkelijk voornaamwoord met enkele woorden ertussen gebruikt, verandert dit niet. Die moet hier dus dat zijn.

Tournee of toernee?

Artiesten kondigen vaak een tour aan. Is het daarmee ook een tournee? Wanneer we kijken naar wat in Nederland geldt, dan blijkt dat beide opties toegestaan zijn. Wel is het zo dat tekstverwerkers zoals Word en Wordpress toernee vaak als fout markeren. Tournee is iets gangbaarder. Dit voorbeeld is dus goed.

Schrijfwijze: stook of stak? Uitten of uiten?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: stook of stak? Uitten of uiten?

Sommige dingen zijn gewoon ronduit fout. De verleden tijd van steek is stak, niet stook. Stoken is het verbranden van brandhout in een kachel.

Uitten of uiten?

In dit voorbeeld zien we hoe de tegenwoordige tijd en verleden tijd door elkaar gebruikt worden. Waar de hele zin in tegenwoordige tijd staat, wordt voor uiten ineens de verleden tijd gebruikt. Dit zijn fouten die te voorkomen zijn bij nalezen. Uiten, met één t, is hier juist.

Schrijfwijze: verandert of veranderd? Feyenoord of de competitie?

Taal mag dan een dynamisch iets zijn, sommige schrijfwijzen zijn gewoon fout. Andere zijn verschrikkelijk lelijk. In de serie Schrijfwijze neem ik zo nu en dan een aantal foute woorden en zinnen onder de loep die mij opvallen. Vandaag: verandert of veranderd? Feyenoord of de competitie?

Wanneer je het voltooid deelwoord van veranderen wilt gebruiken, dan schrijf je is ... veranderd. Je gebruikt in dit voorbeeld dus een d in plaats van een t.

Feyenoord of de competitie?

In een analyse over de nieuwe trainer van voetbalclub Feyenoord werden zijn prestaties tegen het licht gehouden. De auteur wil aantonen dat de trainer zich in competities van het niveau van de eredivisie bewezen heeft. Er staat nu echter dat Feyenoord op zich een competitie is. Dit is waarschijnlijk gewoon een onoplettendheid, maar beter is: een vergelijkbare competitie als die van Feyenoord kan presteren.